Codex Hortus Conclusus 2019
|
|
Sinds 2009 werk ik aan het project Hortus Conclusus. Eén van de werken die in dit project is ontstaan, is een codex - een boek. Geen gewoon boek in de zin van een klassieke bundeling van tekst of afbeeldingen, maar een autonoom, beeldend kunstwerk dat de vorm kreeg van een boek.
Op mijn vraag (20-10-2014) heeft filosoof, emeritus hoofdocent van de afdeling Wijsbegeerte van de Universiteit van Leiden, en auteur (o.a. Vantilt, Boom, SUN) dr. Gerard Visser, de tekst ‘indachtig de leegte’ (28-10-2015) voor de codex geschreven.
In zijn wetenschappelijk werk ´Gelatenheid´ (uitgeverij SUN, 2008), past hij ‘het gemoed’ en ‘het laten’ vanuit de geschriften van Meister Eckhart toe op de hedendaagse cultuur van rationaliteit en beleving. Daarin zag ik een boeiende verbinding tussen zijn denken en mijn project Hortus Conclusus. De leegte die Meister Eckhart zoekt en waardeert, kon mijns inziens een relatie aangaan met de lege ruimte in de verbeelding, waar mijn project vanuit vertrekt.
De tekst van Gerard Visser vormt met elementen uit eerder werk dat in dit project ontstond en speciaal hiervoor gemaakt nieuw werk, het materiaal voor de vormgeving. Het concept, dat zowel de tekst, het beeldmateriaal als de vormgeving omvat, is de concrete content van de codex. Beeld en tekst, fysieke en grafische vorm werken daarin samen als één kunstwerk. Gerard: "Mijn tekst voelt zich super vereerd."
De grondgedachte van het werk is een omsloten ruimte die je van buitenaf niet kunt bezien. Slechts een glimp van het binnenste vang je ervan op, maar niettemin is het een ruimte die je fysiek aantreft: het is geen verzinsel of een voorstelling. Die fysieke ruimte, die omsloten is en afgeschermd, werkt al - zonder dat je ‘m werkelijk kent en kan betreden - in de verbeelding. Daar schept die ruimte plaats – ruimte dus. Maar niet alleen in de verbeelding schept de ruimte plaats, ook fysiek is deze ruimte een daadwerkelijke plaats. Een plaats die ‘zijn’ laat. Ongeplande ruimte, die niet instrumenteel wordt ingevuld. De ruimte heeft geen doel. De ruimte is zèlf doel. Een onbedoeld doel. Open gelaten ruimte, die niettemin bewaard wordt, omdat - of doordat - deze omsloten is en afgeschermd. De vormen zijn dus ook niet vast, maar verglijden, evolueren. Het mag zijn en worden wat het is en wordt. Vastgehouden (bewaard), maar niet gefixeerd.
Ik heb concrete elementen uit eerder werk uit het project Hortus Conclusus gebruikt. Dat zijn o.a. gefotografeerde en getekende schaduwen. De vorm van de tekst en de tekeningen is daaruit genomen. Maar ook een foto van een beukenblad op een verlaten zandpad, een onverhard historisch laantje, dat voor de infrastructuur nauwelijks nog instrumentele betekenis heeft. Dat blad heb ik gebruikt als ‘doorkijkje’, de opgevangen glimp van buitenaf. Ook het binnenste van de dubbelgevouwen pagina in het midden is afgeleid van ouder werk uit het project. En daar komen ook de arceringen vandaan, uit dat eerdere werk. Bekijk afbeeldingen van eerder werk uit het project via de link onderaan deze pagina.
De technische uitvoering van mijn ideeën bleek behoorlijk ingewikkeld te zijn, voor zowel de vormgever, de drukker als de binder. De schijnbare eenvoud is bedrieglijk.
Kjeld de Ruyter, Puntspatie, voerde de grafische vormgeving uit en werd gefinancierd met crowdfunding (voordekunst.nl februari 2016). Kjeld: "Het blijft een bijzonder boek."
Druk en binding werden verzorgd door Ivo Sikkema, Ruparo. Ivo: "Het was een uitdagend project waar ik met veel plezier aan heb gewerkt."
Op mijn vraag (20-10-2014) heeft filosoof, emeritus hoofdocent van de afdeling Wijsbegeerte van de Universiteit van Leiden, en auteur (o.a. Vantilt, Boom, SUN) dr. Gerard Visser, de tekst ‘indachtig de leegte’ (28-10-2015) voor de codex geschreven.
In zijn wetenschappelijk werk ´Gelatenheid´ (uitgeverij SUN, 2008), past hij ‘het gemoed’ en ‘het laten’ vanuit de geschriften van Meister Eckhart toe op de hedendaagse cultuur van rationaliteit en beleving. Daarin zag ik een boeiende verbinding tussen zijn denken en mijn project Hortus Conclusus. De leegte die Meister Eckhart zoekt en waardeert, kon mijns inziens een relatie aangaan met de lege ruimte in de verbeelding, waar mijn project vanuit vertrekt.
De tekst van Gerard Visser vormt met elementen uit eerder werk dat in dit project ontstond en speciaal hiervoor gemaakt nieuw werk, het materiaal voor de vormgeving. Het concept, dat zowel de tekst, het beeldmateriaal als de vormgeving omvat, is de concrete content van de codex. Beeld en tekst, fysieke en grafische vorm werken daarin samen als één kunstwerk. Gerard: "Mijn tekst voelt zich super vereerd."
De grondgedachte van het werk is een omsloten ruimte die je van buitenaf niet kunt bezien. Slechts een glimp van het binnenste vang je ervan op, maar niettemin is het een ruimte die je fysiek aantreft: het is geen verzinsel of een voorstelling. Die fysieke ruimte, die omsloten is en afgeschermd, werkt al - zonder dat je ‘m werkelijk kent en kan betreden - in de verbeelding. Daar schept die ruimte plaats – ruimte dus. Maar niet alleen in de verbeelding schept de ruimte plaats, ook fysiek is deze ruimte een daadwerkelijke plaats. Een plaats die ‘zijn’ laat. Ongeplande ruimte, die niet instrumenteel wordt ingevuld. De ruimte heeft geen doel. De ruimte is zèlf doel. Een onbedoeld doel. Open gelaten ruimte, die niettemin bewaard wordt, omdat - of doordat - deze omsloten is en afgeschermd. De vormen zijn dus ook niet vast, maar verglijden, evolueren. Het mag zijn en worden wat het is en wordt. Vastgehouden (bewaard), maar niet gefixeerd.
Ik heb concrete elementen uit eerder werk uit het project Hortus Conclusus gebruikt. Dat zijn o.a. gefotografeerde en getekende schaduwen. De vorm van de tekst en de tekeningen is daaruit genomen. Maar ook een foto van een beukenblad op een verlaten zandpad, een onverhard historisch laantje, dat voor de infrastructuur nauwelijks nog instrumentele betekenis heeft. Dat blad heb ik gebruikt als ‘doorkijkje’, de opgevangen glimp van buitenaf. Ook het binnenste van de dubbelgevouwen pagina in het midden is afgeleid van ouder werk uit het project. En daar komen ook de arceringen vandaan, uit dat eerdere werk. Bekijk afbeeldingen van eerder werk uit het project via de link onderaan deze pagina.
De technische uitvoering van mijn ideeën bleek behoorlijk ingewikkeld te zijn, voor zowel de vormgever, de drukker als de binder. De schijnbare eenvoud is bedrieglijk.
Kjeld de Ruyter, Puntspatie, voerde de grafische vormgeving uit en werd gefinancierd met crowdfunding (voordekunst.nl februari 2016). Kjeld: "Het blijft een bijzonder boek."
Druk en binding werden verzorgd door Ivo Sikkema, Ruparo. Ivo: "Het was een uitdagend project waar ik met veel plezier aan heb gewerkt."
|
Oplage: LE 23 + 2 AP; gesigneerd en genummerd
Hardback, bedrukte linnencover met stans, genaaid gebonden 272 pagina's 16,6 x 14,5 x 2,7 cm ISBN: 978-90-9031936-0 Prijs van een exemplaar: € 200,- inc. btw en ex. verzendkosten
Er zijn momenteel nog 5 exemplaren beschikbaar voor aankoop; te bestellen via onderstaand contactformulier (U ontvangt een factuur): |
|